2016 yılı Ağustos ayından 2017 yılı Haziran ayı sonuna kadar pazara inen fındık miktarına bakıldığı zaman, Ordu'nun fındık üretiminde ikinci sıraya düştüğü görülüyor.
Sakarya 112 bin ton ile birinci sırada. Ordu 92 bin ton ile ikinci sırada bulunuyor.
Fındık denildiği zaman akla Giresun geliyor. Gresun fındık üretiminde 5. sıraya düştü. Düzce kadar fındık üretemiyor. Giresun'un fındık üretimi 44 bin ton civarında bir rakama tekabül ediyor. Düzce ise 56 bin ton fındık üretiyor.
Sakarya ve Düzce çok verimli ovalar. Alternatif ürün üretimine uygun topraklarda fındık üretilmesi, kaynak israfı yaratıyor. Ordu ve Giresun topraklarında ise fındıktan başka, rekabet edecek tarımsal ürün üretilemiyor.
Yamaç arazilerin, ovalarda üretilen fındık ile rekabet etmesi mümkün olamıyor. Yamaç arazilerde dekara 100 kilo fındık üretilirken, ovalarda 250 kiloya kadar verim alınıyor. Ovalardaki verimlilik düşük fiyatı tolare ediyor. Ovalardaki üretici için optimal sayılan fiyat, Ordu ve Giresun'daki üreticilerin maliyetini dahi karşılamıyor.
Verimli ovaların alternatif ürüne geçmesini sağlamak amacıyla alan bazlı destek yapıldı. Üretimden vaz geçen ovalardaki arazi sahiplerine devlet para ödedi. Ancak, amaçlanan sonuca ulaşılamadı. Sakarya ve Düzce gibi ovalarda fındık üretimi devam ediyor. Artan üretim, fındıkta arzulanan geliri sağlamıyor.
İklim değişti. Ordu ve Giresuna yağmur çok yağıyor. Aşırı yağmur ve seller toprakları denize taşıyor. Fındık ağaçları, topraktaki erozyonu önlüyor. Bu nedenle, Ordu ve Giresun için başka bir tarımsal ürün üretimi alternatif olamıyor.
Türkiye yılda 500 bin ton kabuklu fındık pazarlayabiliyor. Daha fazla üretim yapıldığı zaman fiyatlar, marjinal üreticinin ortalama maliyetine kadar düşüyor. Marjinal fındık üreticisi toprağı terk ediyor. Ordu ve Giresun ahalisi göç ediyor.
Uzun dönemde sorunu ekonomik yasalar çözer. Fazla ürün üretildiği zaman, arz fazlası fiyatları düşürür. Verimli ovalar alternatif ürün üretimine geçmek zorunda kalır. Ekonominin acımasız kuralları Ordu ve Giresun üreticisini perişan eder.
Bu perişanlığı önlemenin yolu, fındık üretim alanlarının daraltılmasından geçiyor.