Bindaş: Fındık fiyatlarının 30-33 seviyesinde olması hiç normal değil!
Bindaş Fındık Sahibi Yılmaz Bindaş'tan fındık piyasasıyla ilgili çarpıcı tespit. Bindaş, "Yurt dışından talep var iç piyasada fiyatların yükselmemesi normal değil" dedi. Bindaş, piyasada TMO'nın 35 TL'den piyasaya mal sürdüğü söylentilerinin de bulunduğunu bildirdi.
Bindaş'ın fındıkla ilgili değerlendirmesi şöyle;
2021 tarihli hasatla birlikte Tarım Bakanlığına göre 670 bin ton civarında fındık rekoltesi oluştu. 2020 yılı rekoltesinden tahmini 100 bin ton fındık devretti.
Ordu Ticaret borsası kayıtları incelendiğinde ise 01 Eylül-31 Kasım 2021 tarihleri arasında Türkiye genelinde 259 bin ton kabuklu fındığın pazara indiği yani kayıt altına alındığı görülmektedir.
Karadeniz İhracatçılar Birliği verilerine göre ise 01 Eylül-31 Aralık 2021 tarihleri arasında 158 bin ton iç findık (316 bin ton kabuklu fındık) ihraç edildi.
Bu süre içerisinde piyasa şartları nedeniyle kur ve talep kaynaklı serbest piyasada kabuklu fındık fiyatları 23 ila 40 TL. fiyat aralığında oynadı. İhracat rakamlarında ise 6,5 USD birim ihracat rakamına göre ilk başlangıçta 58 tl seviyelerinden başlayan iç fındık fiyatları kur oynaklığı sebebiyle 117 TL seviyelerine kadar çıktı ve şu an itibariyle ortalama 6,5 USD karşılığı 80-88 TL. Seviyelerinde bulunmaktadır.
Sezonun ilk aylarında üreticinin fındığı arz hızı bir hayli fazla olunca sanayici TMO ya rağmen rahatça mal alabildi. Hatta birtakım oyunlarla TMO fiyatlarının bir hayli altında mal almayı başardı. Fakat arz azalmaya başlayınca yurtdışından kur farkları nedeniyle kelepir fiyatlara inen fındığa gelen talep Aralık 2021 zirve yaptı ve ihracatçılar fındık bulmada zorlanmaya başladır. Öyle ki ihracatçılar birliği kelepir fiyatlara inen fındığa gelen aşırı talebi kendilerinin olağanüstü bir başarısı gibi gösterme gayreti içinde TMO’nun elindeki fındığın ihracatın kesintiye uğramaması için kendilerine verilmesini dahi istediler. Gelinen süreçte durum onu gösteriyor ki başarmışlar.
Talebin bu kadar yoğun olduğu bir dönemde yaklaşık bir aydan uzun süredir fiyatların 30-33 bandında hareket etmesi hiç normal değil. Talebin fazla olduğu bir piyasada fiyatın stabil kalması ancak talebe yetecek kadar malın piyasaya sürülmesi ile mümkündür. Bunu yapacak piyasadaki tek güç şu an TMO dur. TMO nun ihale yapmadan piyasaya 35 tl’den mal verdiği duyumları doğru ise piyasada yaşanan durgunluğun gerçek sebebi olabilir. İhracat rakamları gösteriyor ki ihracat için günlük yaklaşık 1300 ton iç fındık (2600 ton kabuklu fındık) ihtiyacı var TMO’nun elindeki fındık 40 günlük ihtiyacı karşılamaya yetecek seviyede piyasaya ihtiyaçtan gelebilecek satışlarla yaklaşık eğer TMO piyasaya mal veriyorsa en az 2 ay fiyatı sabit tutabilecek ortam oluşmuş demektir.
Devlet nasıl düşünür nasıl karar verir onu bilemiyorum. Ancak bir gerçek var ki ülkemiz üretimden geri kalmamalıdır. TMO bu sattığı veya satacağı bu ürünü üretirken üretici gübrenin tonunu 2000-2200 TL.den, İlacın litresini 125 TL.den, Benzini 7,50 TL.den almıştı. Şimdi ise aynı ürünler daha şimdiden %200-500 artmış gözüküyor. Girdi fiyatlarının hasat döneminde ne olacağı meçhul. TMO piyasada denge görevi görürken bir tarafı yok etmemelidir. TMO ya güvenmek istiyorum. Devletimize güveniyorum.
Allah devletimizi başımızdan eksik etmesin.