EKONOMİYE BÜYÜK KATKI SAĞLAYACAK

Türkiye'nin üretimine ağırlık vermeye hazırlandığı kenevir, özellikleri ve kullanım alanları ile merak konusu haline geldi. Uyuşturucu yapımında kullanıldığı için dünyanın birçok ülkesinde ekimi yasak olan kenevir, aslında bir endüstriyel bitki. 2017'de 4 milyar doları bulan endüstriyel kenevir pazarının, 2025 yılında 11 milyar dolara çıkması bekleniyor. Kenevir üretim yöntemleri üzerine çalışan ve projesi TÜBİTAK'tan destek alan Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Selim Aytaç, "Bugün dünyada 3 bin farklı üründe kenevir kullanılıyor. Uyuşturucu olamayacak şekilde kenevir üretirsek, Türkiye'nin önü açılır" dedi. Habertürk'ten Yiğitcan Yıldız'ın haberi...
Kenevir akla ilk uyuşturucu yapımı ile gelse bile, sağlık başta olmak üzere birçok alanda kendine kullanım alanı buluyor. Bu özellliği ile endüstriyel bir bitki olan kenevir, ilaç, kağıt, yakıt, kumaş yapımında kullanılıyor. Otomotiv sektöründe de faydalanılan kenevir, petrol ve petrokimya ürünlerine önemli bir alternatif olması ile dikkat çekiyor.
Dünyada 36 ülkede üretimi yapılan endüstriyel kenevirin, küresel pazarının büyüklüğünün ise 2017 yılında 4 milyar doları bulduğu belirtiliyor. Grand View Research raporuna göre, pazarın büyüklüğünün 2025 yılında 11 milyar dolara çıkması bekleniyor. Başlıca kenevir üreticilerinin de ABD, Kanada, Çin, Hindistan, Japonya, Brazilya, Almanya, Fransa ve İngiltere olduğu açıklanıyor.
2016'DAN BERİ SINIRLI ÜRETİME İZİN VERİLİYOR
Uyuşturucu yapımında kullanıldığı gerekçesi ile kenevir, uzun yıllar boyunca Türkiye'de dahil olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde ekimi yasaklanan tarım ürünleri arasında ilk sıralarda geliyor. 2016'da yayınlanan Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolü Hakkında Yönetmeliği ise, kenevirin üretimine sınırlı olarak izin vermiş durumda.
Bu kapsamda Amasya, Antalya, Burdur, Bartın, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak olmak üzere 19 ilde üretiliyor. Söz konusu yönetmeliğe göre, kenevir yetiştirecek üreticilerin Bakanlıktan izin alması ve yalnızca izin verilen bölgelerde ekilen ürünlerin de Bakanlık personelince ayda bir denetlenmesi gerekiyor. Bu noktada, üretilen kenevirin sanayiye yönelik olmasının şart koşulduğunu da belirtelim.

 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 1988 yılında bin tondan daha fazla olan kenevir tohumu üretimi, 2013'ten beri 1 ton seviyesinde gerçekleşiyor. Ekilen alanlara bakıldığında ise, 2017 yılında 24 dekarlık alanda kenevir ekimi gerçekleştirildiği görülüyor. TÜİK verilerine göre, kenevirin üretim verimliliği 1988'de 35 kg/dekar iken, bu değerin 2017'de 42 kg/dekar'a yükseldiği anlaşılıyor.
'ZARARSIZ' KENEVİR ÜRETECEK
Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Selim Aytaç, THC oranı düşük, bir başka deyişle uyuşturucu olarak kullanılamayacak kenevir üretimi üzerine yaklaşık 2 yıldır çalışmalarını sürdürüyor. Aytaç'ın Türkiye Bilimsel ve Teknoloji araştırma Kurumu (TÜBİTAK) desteği ile yürüttüğü projenin 2020'nin sonunda tamamlanarak patentinin alınması planlanıyor.

Türkiye'de 2017 yılına kadar yıllık ortalama 100 bin ton kenevir ithalatı yapıldığını kaydeden Selim Aytaç, "2018'de döviz kurlarındaki artış fiyatları artırdı ve kenevir ithalatı önemli ölçüde azaldı. Böylece, bu konuda dışa bağımlılığımız da gün yüzüne çıkmış oldu" dedi.
Kenevirin uyuşturucu olarak kullanılmasının söz konusu olmayacak şekilde üretildiği takdirde ekonomiye de önemli katkısı olacağını belirten Aytaç, "Bugün dünyada 3 bin üründe kenevir kullanılıyor. Uyuşturucu olamayacak şekilde kenevir üretirsek, Türkiye'nin önü açılır" ifadesini kullandı.
Kenevir nedir?

Kenevir, Cannabaceae familyasına ait, tek yıllık bitki cinsidir. İnsanlık tarihinin en eski bitkisel hammadde kaynağı olan, saplarında bulunan lifler iplik, dokuma ve kumaş yapımında, hamurlu kısmı ise kâğıt yapımında kullanılan bir bitki türüdür. Anavatanı Orta Asya'dır.
Kenevir ne işe yarar?

Kenevir yapı olarak sert, çalımsı, gövde içi boş, palmat yapraklı, dioik ve tek yıllıktır. Bunun yanından lifleri dayanıklı ve oldukça uzundur. Bu özelliği nedeniyle çuval, halat çanta, ağ yapımı gibi alanlarda sıklıkla tercih edilir. Kenevir çok güçlü bir bitkidir ve üretiminde ilaç kullanımına neredeyse hiç ihtiyaç duyulmaz.
 
Kenevirin yaprakları ise ilaç ve kozmetik sektöründe değerlendiriliyor. Kenevirin yaprakları ve liflerinin yanı sıra tohumları da değerlendiriliyor. Kenevir tohumları, oldukça yağlı olması açısından yakıt ve oldukça besleyici olması açısından da gıda olarak kullanılmaktadır.
 
Selüloz açısından çok zengin bir odunsu bitki olan kenevirin, lifleri ise petrol yan sanayi ürünü olan sentetik lifler dünya çapında yaygınlaşmadan önce bütün dünyada lif kaynağı olarak kullanılmıştır.
Kenevir nerelerde kullanılır?

Kenevir nedir, ne işe yarar, nerelerde kullanılır?

İpliği antibakteriyeldir. İpliğinden yapılan kumaşlar medikal sanayi dahil yüzlerce yerde kullanılabilinir.
 
Kenevir elyafı inşaatlarda izolasyon malzemesi olarak kullanılır.
 
Kenevirden suntadan sağlam tahta (fibreboard) yapılır.
 
Kenevirden yapılmış doğal çimentodan su karıştılıp kalıplara dökülerek inşaat tuğlası yapılır. Tuğladan, betondan daha hafiftir ve daha sağlamdır. 600 yıl dayanıklıdır.
 
Ses geçirmez mataryeldir.
 
Keneviri izolasyon maddesi olarak kullandığınızda yakıt tüketimini azaltırsınız
 
Ateşe dayanıklıdır. Bu materyalden yapılan evler yalnız sağlıklı değil daha güvenlidir.
 
Bataklık kurutmada çok etkilidir.
 
Radyasyon temizleyicidir.
 
Bir dönümlük kenevir, 25 dönümlük orman kadar oksijen üretir.
 
Derine inen kökleri toprağın havalandırılmasını sağlar
 
Bir ağacın beş katı daha fazla çevreye oksijen yayar.
 
Kağıt yapılmaya ağaçtan daha uygun olduğu için ormanları korur.
 
Tohumu omega kompleksleri bakımından zengin ve besleyicidir. Tohumunun yağı bir çok hastalığa iyi gelir.