Hipertansiyon nedir?

Ordu Devlet Hastanesi Başhekim Yardımcsı BDahiliye Uzmanı Dr. Sibel Topkaya, Hipertansiyon Günü ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu.
Hipertansiyon nedir? 
Hipertansiyon, kalpten vücuda taşınan kanın atardamar duvarlarına uyguladığı kuvvetin kalp hastalığı gibi sağlık sorunlarına neden olabilecek kadar yüksek olduğu yaygın tıbbi duruma verilen isimdir. Yüksek tansiyon adıyla da bilinir.
Kardiyovasküler hastalık riski altında bulunmayan istirahat anında sistolik değer en fazla 120 mmHg ya da 12, diyastolik değer ise en yüksek 80 mmHg ya da 8 olmalıdır. Bu değerlerin üzerindeki sonuçlar ilk aşamada öncül hipertansiyon olarak kabul edilir. Bireyler hiçbir belirti göstermeden uzun yıllar boyunca hipertansiyona sahip olabilir. Herhangi bir semptom olmasa bile hipertansiyon kan damarlarında ve kalpte tespit edilebilir hasar oluşturmaya devam eder. Kontrolsüz hipertansiyon kalp krizi ve felç gibi ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkma riskini artırır.
Nedenleri 
Hipertansiyon neden olur? Yetişkinlerde görülen hipertansiyon vakalarının %90-95'i gibi büyük bir oranında tanımlanabilir bir nedeni yoktur. Tanımlanabilir nedeni olmayan bu hipertansiyon türüne birincil (primer) hipertansiyon adı verilir. Daha nadir bazı vakalarda ise hipertansiyon altta yatan tıbbi bir durumdan kaynaklanır. İkincil hipertansiyon olarak adlandırılan bu tür hipertansiyon aniden ortaya çıkma eğilimindedir. Böbrek sorunları, böbrek üstü bezi tümörleri, kan damarlarında doğuştan gelen kusurlar, obstruktif uyku apnesi ve tiroid sorunları ile doğum kontrol hapları soğuk algınlığı ilaçları gibi bazı ilaçlar, dekonjestanlar, reçetesiz satılan ağrı kesiciler ya da kokain anfetamin gibi yasadışı uyuşturucular sayılır. İlerleyen yaşla birlikte hipertansiyon riski artar. Fazla kilolar, hareketsiz duran bir hayat tarzı yaşayan bireylerin kalpleri genelde daha hızlı atar. Bireyin nabzı ne kadar hızlı atarsa kalbi her kasılma da o kadar çok çalışır ve atar damarların kuvvetindeki kuvvet o kadar fazla olur. Beslenme sürecinde fazla tuz ve sodyum alınması tansiyonu artırır. Benzer şekilde diyette potasyumun az olması da sorun yaratır kan da çok fazla sodyum birikmesine neden olabilir.  Sigara içmek veya tütün çiğnemek damarların çeperlerinin iç kaplamasına zarar verebilir. Bu zaman içinde damarların daralmasına ve kalp hastalığı riskinin artmasına neden olabilir. Yüksek düzeyde stres bireyin tansiyon değerlerinde geçici bir artışa neden olabilir. Böbrek hastalığı, diyabet ve uyku apnesi gibi bir takım kronik tıbbi bir durumlar bir evde hep artansiyon gelişmesi riskini artırabilir.
Hipertansiyon Belirtileri 
Bireyin tansiyon değerleri tehlikeli derecede yüksek seviyelere ulaşsa bile birçok hipertansiyon vakasında bir belirti veya semptom görülmeyebilir. Hayatı tehdit edebilecek yükseklerde değerlere ulaştığında baş ağrısı Burun kanaması veya nefes darlığı gibi bulgular görülebilir, ancak bu belirti ve semptomlar hipertansiyonu özel spesifik değildir.
Normal tansiyon 120 mmHg altındaki sistolik tansiyon ve 80 mmHg altındaki diyastolik tansiyon değerlerine verilen isimdir.Fakat son zamanlarda kabul edilir görüş kişiye göre bu tansiyon değeri değişebilir yönündedir.Hipertansiyon tedavisinin etkisini izlemenin hipertansiyon olup olmadığını doğrulamanın veya hipertansiyonun kötüleştiğini teşhis etmenin önemli bir yolu evde tansiyonu izlemektir, ancak evde tansiyon takibi ölçüm cihazlarında bulunabilen birtakım sınırlamalar nedeniyle doktor tarafından yapılan ölçümler kadar hassas olmayabilir bu durumda doktor hastanın kendi dijital cihazı ile aynı anda koldan manuel ölçüm karşılaştırılması yapmalıdır.
Hipertansiyon Nasıl Tedavi edilir?
 Hipertansiyon tedavisi sürecinde doktorun reçete edeceği ilaç kategorisi, tansiyon ölçümlerine ve diğer tıbbi sorunlara bağlıdır. Birey için en doğru ve uygun kombinasyonu bulmak için ilaç kombinasyonlarında çeşitli değişiklikler yapılabilir. Hipertansiyonun ilaçlarla kontrol edilmesinin zor olduğu durumlarda dirençli hipertansiyon adı verilir, en az üç farklı hipertansiyon ilacı kullanmasına rağmen, bireyin tansiyon değerleri hala yüksek kalıyorsa dirençli hipertansiyon tanısı konulabilir, eğer hipertansiyon altında yatan neden belirlenirse daha etkili ve uygun bir tedavi yardımıyla normal tansiyon değerleri hedefine ulaşması şansı yüksektir.
Yaşam tarzını değiştirmek daha az tuz ile beslenme,düzenli fiziksel egzersiz yapma,sağlıklı kiloyu koruma ya da fazla kiloları verme ,alkol miktarını sınırlama ya da sigarayı bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapılması tavsiye edilir.