Ordu'da yaşanmış kahramanlık destanı: Rüsumat NO: 4

1891 yılında bir İngiliz trol gemisi olarak inşa edilen gemi 1913 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından satın alındı. Önceleri Gümrük dairesi emrinde hizmet gören gemi, I. Dünya Savaşı başlayınca Osmanlı Donanmasına katıldı ve 1915 yılı Nisan ayına kadar mayın tarayıcı olarak, daha sonra da refakat gemisi olarak görev aldı. Savaş bittiği zaman gemi Karadeniz Ereğlisi’nde demirlendi. Gemi 1919 yılı Haziran ayı içinde milliyetçiler tarafından kaçırılarak 12 Kasım 1920 tarihinden itibaren silah ve mühimmat taşıma işiyle görevlendirildi. Gemi Doğu Karadeniz limanları ve Batum limanından aldığı silahları Batı Karadeniz limanlarına taşıyarak yeni kurulmuş olan ordunun silah ihtiyacını karşılıyordu.

Son iki sefer
17 Temmuz 1921 tarihinde gemi 9. seferini yapıyordu. Yükü 2 adet 88 milimetrelik top ve 88 sandık mühimmattı. Ancak Karadeniz sularında devriye gezen iki Yunan savaş gemisi Rüsumat'ı kovalamağa başladı. Rüsumat Ordu’ya kaçtı. Ordu’da geminin yükü kent halkının yardımıyla boşaltıldı ve düşman eline geçmemesi için gemide yangın çıkarıldı. Dafni adındaki Yunan torpidobotu Rüsümat’ın peşi sıra Ordu'ya kadar geldiyse de, yangını görüp geri döndü. Yunan gemisinin geri dönüşünden sonra kaptan Mahmut (sonradan aldığı soyadla Mahmut Gökbora) yangını söndürdü ve temizlik yapıp bazı basit onarımlardan sonra gemiyi yüzebilir hale getirdi. Yangın sırasında elden çıkmış olan yakıt yerine Ordu’dan fındık yağı aldı ve esaslı onarım için Batum’a gitti. Batum’daki onarımdan sonra Rüsumat 25 Eylül 1921 de 10. seferini yaptı ve Batum’da yüklediği malzemeyi başarıyla Samsun’a getirdi. Ancak bu geminin son seferi oldu. Gemi geri dönüş sırasında Yunan gemileri tarafından Giresun’un Eynesil ilçesi açıklarında batırıldı.