Soydan: Tekelci yapı piyasa üzerinde her türlü oyunu oynuyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi, Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, İl Ziraat Odası Başkanlarımızın katılımı ile Altınordu Ziraat Odası Başkanlığında basın açıklaması yaptı.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi Arslan Soydan, "Karadeniz bölgesinde fındık hayattır. Ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünü de fındıktır. Öyle ki dünya fındık ihracatının yüzde 85-90'ını ülkemiz yapmaktadır." dedi.

Fındığın Karadeniz Bölgesi ve ülke açısından vazgeçilmez bir ürün olduğuna değinen Soydan, "Bilindiği gibi fındıkta en önemli ülke Türkiye'dir. Karadeniz Bölgemizde 700 bin hektar alanda dünya fındık üretiminin yüzde 70’i yapılmaktadır. Yıllara göre değişmekle birlikte ortalama kabuklu fındık üretimimiz 550 bin ton dolaylarındadır." diye konuştu.

Soydan, fındığın bölge ve ülke için önemine değinerek, "Karadeniz bölgesinde fındık hayattır. Ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünü de fındıktır. Öyle ki dünya fındık ihracatının yüzde 85-90'ını ülkemiz yapmaktadır. Üreticimizin gayretiyle üretilen fındıktan ülkemiz, 2016-2017 sezonunda 1,9 milyar, 2017-2018 sezonunda ise 1,8 milyar dolar ihracat geliri sağlamıştır." şeklinde konuştu.

Bu kadar önemli bir üründe sorunların bir türlü bitmediğine de dikkati çeken Soydan, "Son yıllarda hastalık ve zararlılar da fındık üretimimizi gittikçe zorlaştırıyor. Mevsimsel değişikler; fındıkta külleme, bakteriyel yanıklık, fındık mozaik hastalığı, dal kanseri, kök çürüklükleri, çotanak yanıklıkları ve çürüklükleri gibi önemli hastalıkların daha fazla görülmesine neden olmuştur." açıklamasında bulundu.

Soydan, Amerikan beyaz kelebeği, turunçgil uzun antenli böceği, kahverengi ve yeşil kokarca, fındık kurdu gibi zararlıların da fındık alanlarında daha sık görülmeye başladığı aktardı.

Fındıkta küllenme hastalığına da işaret eden Soydan, "Külleme hastalığı fındık alanlarında 2013 yılından bu yana görülüyor. Mücadele edilmezse fındığa yüzde 70 ile yüzde 100 arasında zarar veriyor. Hem verimi hem de kaliteyi olumsuz etkiliyor." dedi.

Soydan, fındıkta bu yıl kuraklık sorununun da önem taşıdığının altını çizerek, "Yer yer yağışlar normalin üzerinde gerçekleşse de bazı alanlarda yetersiz yağış fındık bahçelerini olumsuz etkilemiştir." ifadelerine yer verdi.

Fındık sektöründe Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) önem taşıdığına da değinen Soydan, şöyle devam etti:

"Çünkü ülkemizde serbest piyasa düzeni ne yazık ki fındıkta işlememektedir. Serbest piyasa adı altında çalışan tekelci yapı, piyasa üzerinde her türlü baskı ve oyunu oynamakta, fındık fiyatları üzerinde spekülasyon yapmaktadır. Üreticimiz, alıcılar karşısında ekonomik açıdan örgütlü değillerdir.
Ürünü piyasadaki talebe göre piyasaya sunamamaktadır. Lisanslı depolar yetersizdir. İşleyen bir ürün ihtisas borsası sistemi yoktur. Bu nedenle üreticinin korunmasının yolu, kesinlikle TMO ya da bir başka müdahale kurumunun piyasada daimi olarak bulunmasından geçer."