Fındıkta rekolte oyunu

Dünya Gazetesi Yazarı Ali Ekber Yıldırım, son yazısında fındıkta fiyat ve rekolteyi yazdı. “Fındıkta Rekolte Oyunu” başlıklı yazı yazan Yıldırım’ın yazısı şöyle;

 Rekolte yani üretim ne kadar yüksek olursa fiyat o kadar düşük olur. Rekolte düşük olursa, fiyat yükselir.

 Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlükleri koordinasyonunda ziraat odaları, İhracatçı birlikleri, ticaret ve sanayi odaları, borsalar, üniversiteler, Fiskobirlik, Ticaret Bakanlığı, Ulusal Fındık Konseyi temsilcilerinden oluşan fındık rekolte tespit heyeti günlerce sahada çalıştı ve 2021 fındık rekolte tahminini 650 bin ton olarak belirledi. İl ve ilçe bazında yapılan tahmin Tarım ve Orman Bakanlığına bildirildi.

 Bu veriler bakanlığa ulaştıktan sonra, rekolteyi düşük bulan İhracatçılar ve fındığın en büyük alıcısı ve ihracatçısı Ferrero harekete geçti. Her sene olduğu gibi rekolte oyunu sahneye konuldu.

 İhracatçıların tahmini 815 bin ton!

Öncelikle, Karadeniz Fındık ve Mamülleri İhracatçıları Birliği rekolte tahmin heyetinde olmasına rağmen, belirlenen rekolteyi kabul etmeyerek masa başında yeni bir fındık rekoltesi açıkladı. Rekoltenin 815 bin 336 ton olacağı ilan edildi. İstanbul Fındık ve Mamülleri İhracatçılar Birliği de yaptığı açıklama ile bu rekolte tahminine destek verdi.

 İhracatçı Birlikleri bununla yetinmeyip kulis çalışmaları ile Tarım ve Orman Bakanlığının belirlenen rekoltenin açıklanmasını engellediler. Bakanlığı, ülke genelinde 10 gün içinde ikinci kez rekolte rahmini yapmaya zorladılar.

 Bakanlık 10 günde ikinci rekolte tahmini yapacak

Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdür Vekili Cengiz Budan, Bakan adına Tarım ve Orman İl Müdürlüklerine gönderdiği yazıda fındık rekoltesinin ikinci kez tespit edilerek 27 Temmuz’a kadar bildirilmesini istedi.

 Türkiye İstatistik Kurumu, 2021 yılına ilişkin ilk bitkisel üretim tahmininde fındık rekoltesini 700 bin ton olarak açıkladı.

Uluslararası Sert Kabuklu ve Kuru Meyveler Konseyi (INC)ise, Mayıs ayında Türkiye’nin 2021 ürünü kabuklu fındık üretim tahminini 790 bin ton olarak duyurmuştu.

 Rekolte neden önemli?

Rekolte yani üretim ne kadar yüksek olursa fiyat o kadar düşük olur. Rekolte düşük olursa, fiyat yükselir.

 Türkiye’nin üretimde ve ihracatta söz sahibi olduğu fındıkta uluslararası piyasada fiyat belirlemede etkili olamıyor. Fiyatı daha çok alıcılar belirliyor. Bu nedenle ihracat miktarında rekor kırılsa bile, yıllardır fındık ihracatındaki gelir 2 -2.5 milyar doların üzerine çıkartılamıyor.  Fındıktan üretici, Türkiye değil, alıcılar para kazanıyor.

 İtalya’da üretim az

Türkiye’nin en çok fındık sattığı ülke olan İtalya, Türkiye’den sonraki en büyük fındık üreticisi. Bu sene kuraklık nedeniyle üretimde ciddi sorunlar yaşıyor. Uluslararası Sert Kabuklu ve Kuru Meyveler Konseyi (INC) tahminine göre İtalya’nın 2021-2022 sezonundaki üretimi neredeyse yarı yarıya azalarak 160 bin tondan 70 bin tona düşecek.

 İtalya’da fındığın olmaması demek, Türkiye’nin bu ülkeye fazladan 90 bin ton kabuklu fındık karşılığı 45 bin ton iç fındık satması anlamına geliyor. Türkiye için büyük fırsat. İhracatçıların iddia ettiği gibi Türkiye’nin pazar kaybetmesi söz konusu değil, bu sene miktar bazında yine rekor kırılacak.

 İtalya’daki bu üretim düşüşünü hesaba katmayarak ucuza kontrat yapanlar yani önceden fındığı alivre olarak satanlar şimdi Türkiye’deki fındık fiyatını düşürerek kendilerine çıkar sağlamaya çalışıyor. Rekolte oyununun perde arkasında bu gerçek var.

Fiyat ne olacak?

Fındık hasadı Ağustos ayının ilk haftası başlayacak. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli fındık alım fiyatının hasat öncesi açıklanacağını ve Toprak Mahsulleri Ofisi’nin fındık alacağını duyurmuştu.
Genel beklenti bayramdan önce fındık fiyatının açıklanması yönündeydi. Ancak, bakanlığın ikinci kez rekolte tahmin çalışmasına zorlanması nedeniyle fiyat açıklanamadı. Rekolte tahmini 27 Temmuz’a kadar tamamlanacağına göre ay sonunda fiyat açıklanabilir. İktidar partisi milletvekilleri fiyatın 30 lira olması için çalıştıklarını belirttiler. Fakat şimdi üretimi yüksek gösterip daha aşağıya çekmeye çalışmalar var. CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel fındık fiyatının en az 35 Lira olması için kampanya başlattı.

 

Fındıkta son sözü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan söyleyecek.