Ordu Ticaret Borsası: Fındıkta fiyat istikrarı yok!

Ordu Ticaret Borasası Başkanı Ziver Kahraman, "Fındık, bölgemizin ve özellikle de ilimizin en önemli, alternatifsiz, üretim ve ticaretinde lider olduğumuz emtiasıdır. İhraç ürünü olan fındığın arz ve talep edildiği pazarda “tam
rekabet” şartlarının haiz değildir. Üretim, pazarlama, yapısal ve fiyat istikrarı gibi
birçok konuda sorunları bulunan fındık, Sarp’tan İstanbul’a kadar bir coğrafik
bölgenin iktisadi gerçeğidir" dedi.
Kahraman fındıkla ilgili şu değerlendirmeleri yaptı;
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre Çiftçi Kayıt
Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlı 432.886 işletme bulunmaktadır. Her bir işletmeyi bir hane
olarak kabul ettiğimizde bu kabaca 2 milyon fındık üreticisi anlamına gelir. Fındık
ticariyle iştigal eden ve bu ticarete konu sektörde istihdam edilenleri de hesaba
kattığımızda ortaya çıkacak rakam, fındık hakkında neden bu kadar hassas olunduğunu
ve sürekli gündemde tutulduğunu da izah edecektir.
İhraç malı olan fındık, Türkiye tarafından, ağırlıklı olarak AB pazarına, bu pazarda da
en fazla Almanya ve İtalya’ya satılmaktadır. Karadeniz İhracatçılar Birliği (KİB)
verilerine göre derlediğimiz son 5 sezon dağılımı şöyledir.
SEZONLAR TOPLAM ALMANYA İTALYA
İHRACAT (Ton/İç) (Ton/İç)
(Ton/İç)
2022-2023 298.557 85.447 54.691
2021-2022 341.147 85.052 75.649
2020-2021 292.440 70.544 54.103
2019-2020 343.561 81.599 87.993
2018-2019 269.399 67.319 55.666
TOPLAM 1.545.104 389.961 328.102
Son 5 sezonda Türkiye toplam 1.545.104 Ton/İç miktarında fındık ihraç ederken bunun
%25,2’sini Almanya’ya, %21,3 ‘ünü İtalya’ya yapmıştır ve bu 2 ülkenin aldığı pay
%46,5’tir. Son sezonda 121 ülkeye fındık ihracatı yapıyor olsak da Almanya ve
İtalya’nın payı %46,5’tir. Bu duruma iki şekilde bakabiliriz;
- Hazır pazar vardır ve bu pazardaki payımız garantidir.
- Tek pazara bağımlılık vardır ve bu durum, uzun vadede rekabet gücümüzü
öldürür.
İkinci yaklaşımının gerçekçi olduğu uluslararası rekabet ortamında defalarca
sınanmıştır. Bu durumu bir tehdit olarak görmekte yarar vardır. Zamanında Fındık
Tanıtım Grubu (FTG) Hindistan, Çin, Japonya ve Rusya gibi alternatif pazarlarda
fındık tanıtımı yaparak yeni ve alternatif pazarlar bulmaya çalışmış olsa da AB
pazarına bağımlılık kırılamamıştır.
Yeni ve alternatif pazarlar hususunda yeni nesil çalışma şekli “Uluslararası Rekabeti
Geliştirme Desteği (UR-GE)” projeleridir. Borsamızın da üzerinde çalıştığı UR-GE
projeleri ile yeni ve alternatif pazarlara yönelme esas alınırken “kümelenme” de adeta
zorunlu hâle geliyor.
Fındık, özellikle Türk fındığı, kalite, üretim miktarı ve tedarikindeki gereksiz
prosedürlerin bulunmamasından dolayı kıymetlidir. Üretim ve ticaretindeki
üstünlüğümüzü, uluslararası rekabet arenasında da sürdürmek durumundayız.