Teknik çeviri en genel anlamıyla edebi olmayan belgelerin çevirisine verilen isimdir. Uygulamaya baktığımızda ise teknik çeviri, daha çok mühendislik, tıp, havacılık, inşaat gibi mesleki terimlerin yoğun olarak kullanıldığı, teknik ve teknoloji ile iç içe çalışan alanlarda yazılmış prosedürler, kullanım kılavuzları, garanti belgeleri gibi belgelerin çevirisine teknik çeviri adı verilir.
TEKNİK ÇEVİRİNİN FARKI NEDİR?
Teknik çeviriyi diğer çeviri türlerinden ayıran belki de en büyük özellik kapsamlı bir alan bilgisi, terminolojiye aşinalık ve tutarlılık gerektirmesidir. Nasıl her dil bilen çevirmenlik yapamıyorsa, her çevirmen de teknik çeviri yapamaz. Bir alanda teknik çeviri yapabilmek için çevirmenin o alanla ilgili engin bilgiye sahip olması, günlük hayatta kullanılan bazı kelimelerin o alan özelinde başka anlamları olup olmadığını bilmesi ve bu terimleri metin içerisinde değiştirmeden, tutarlı bir biçimde kullanması gerekir. Örneğin “speed” ve “acceleration” kelimeleri günlük konuşmada “hız” şeklinde eşanlamlı olarak algılanabilir, fakat fizik biliminin bağlamında birbirinden çok farklı iki değişkeni ifade ederler. Çevirmenin bu ufak ama önemli farklılıkları atlamamak için çeviriden önce metinle ilgili iyice araştırma yapması, bir terim sözlüğü oluşturması ancak ondan sonra çeviriye başlaması gerekir. Teknik çeviri tamamlandıktan sonra o alanda profesyonel olarak çalışan bir kişinin de onayından geçmelidir. Onayı alınan teknik çeviri, terimler sözlüğüyle birlikte sahibine teslim edilir.
TEKNİK ÇEVİRİDE RİSKLER
Teknik çevirinin diğer çevirilere oranla hataya daha az açık olması, teknik çeviri hatalarının çok ciddi sonuçlar doğurma potansiyeli taşımasından kaynaklanır. Bir ağır iş makinasının kurulum ve kullanım talimatlarında yapılacak bir hata çok büyük para, zaman hatta can kaybına yol açabilir. Garanti belgesi gibi belgelerde yapılan anlam belirsizlikleri yasal problemlere yol açabilir. 1998 aralığında kalkış gerçekleştiren 125 milyon dolarlık Mars İklim Yörünge Aracı, itici değerlerinin inçten metreye çevrilmesinde yaşanan bir hata yüzünden yok olmuştur. Dolayısıyla teknik çevirinin Cevirimvar.com gibi profesyonel teknik çeviri hizmeti veren bürolarla gerçekleştirilmesi büyük önem taşır.
TEKNİK ÇEVİRİDE TUTARLILIĞIN SAĞLANMASI
Teknik çeviride çeviriyi yapacak olan büro veya çevirmen ile açık iletişim oldukça önemlidir. Bu hususta bilgisayar destekli çeviri (computer assisted translation ya da CAT) ve çeviri belleği (translation memory) gibi teknolojilerden faydalanmak çevirinin hızını artıracağı gibi, güvenilirliği ve tutarlılığı konusunda da büyük fark yaratacaktır. Çevirimvar gibi birçok teknik çevirmeni bünyesinde barındıran çeviri büroları, hızla teslim edilmesi gereken çevirilere birden çok çevirmen atayabilir. Böyle durumlarda bilgisayar destekli çeviri araçları çevirmenler arasında senkronizasyonu sağlarken, çeviri bellekleri her bir teknik terimin her tekrarında aynı şekilde çevrilmesini garantileyerek teslim edilen çevirinin yüzde yüz tutarlı bir hale gelmesini sağlar. Çevirimvar gibi alanında yetkin tercüme büroları ürün tesliminde çeviriyle beraber bir terminoloji dosyası da ekleyerek ileride oluşabilecek karışıkların da önüne geçilmesine yardımcı olur.
YORUMLAR